Mętność wody to parametr określający stopień zmętnienia wody spowodowany obecnością cząstek zawieszonych, które rozpraszają lub absorbują przechodzące przez nie światło. Im więcej nierozpuszczonych substancji znajduje się w wodzie, tym bardziej jest ona mętna i tym wyższa jest wartość mętności.
Mętność (turbidity) stanowi parametr wskaźnikowy – nie identyfikuje poszczególnych substancji, ale sygnalizuje ich obecność. Jest to właściwość optyczna wody, która pozwala wykryć wszystkie rodzaje zawiesin: osady, minerały, związki organiczne i nieorganiczne, glony, plankton oraz mikroorganizmy. Choć ludzkie oko może dostrzec mętność dopiero od poziomu około 5 NTU, woda o wartości nawet poniżej 1 NTU może stanowić zagrożenie mikrobiologiczne, ponieważ patogeny mogą "ukrywać się" w niewielkich cząstkach zawieszonych.
Dlaczego pomiar mętności jest kluczowy?
Mętność bezpośrednio wpływa na skuteczność dezynfekcji wody. Cząstki zawieszone tworzą osłonę dla drobnoustrojów chorobotwórczych, uniemożliwiając chlorowi i innym środkom dezynfekcyjnym dotarcie do patogenów. Wysoka mętność wydłuża niezbędny czas ekspozycji na środki dezynfekujące i zwiększa ich zużycie, co ma bezpośrednie przełożenie na koszty eksploatacji basenu.
Nagły wzrost mętności w poprzednio czystej wodzie może wskazywać na uszkodzenie systemu filtracyjnego, pęknięcia w rurociągach dystrybucji wody, problemy z procesem koagulacji i flokulacji lub zmiany w źródle wody. Dla operatorów basenów publicznych to sygnał ostrzegawczy wymagający natychmiastowej reakcji. Regularny monitoring mętności pozwala wykryć problemy techniczne zanim staną się poważnymi awariami.
Przeczytaj jak zwalczać mętność w wodzie w naszym poradniku.
Normy dla mętności w wodzie basenowej
W praktyce zawodowej operatorzy basenów publicznych dążą do utrzymania mętności poniżej 0,5 NTU, co zapewnia optymalną przejrzystość wody, skuteczną dezynfekcję, bezpieczeństwo kąpieli oraz estetyczny wygląd tafli wody.
Ze względu na zmiany klimatyczne i nasilające się okresy suszy przewiduje się wzrost stężenia manganu i żelaza w wodach gruntowych – głównych naturalnych źródeł mętności. W Niemczech, gdzie 74% wody pitnej pochodzi z wód podziemnych, będzie to oznaczać większe znaczenie regularnych pomiarów mętności. W innych krajach europejskich sytuacja wygląda odmiennie – według Europejskiej Agencji Środowiska 61,9% wody pitnej w Europie pozyskiwana jest z rzek, a jedynie 24,5% z wód gruntowych i sztucznych zbiorników. W wielu krajach monitoring mętności online nabierze zatem zupełnie nowego znaczenia.
Metody pomiaru mętności
Mierniki mętności działają na zasadzie analizy światła przechodzącegio przez próbkę wody – najważniejsza różnica to typ użytego źródła światła i kąt detekcji. Nefelometria (detektor pod kątem 90°) jest metodą podstawową dla niskiej mętności 0-40 NTU, stosowaną w basenach i wodzie pitnej zgodnie z normami ISO 7027 i EPA 180.1. Metoda atenuacji (detektor naprzeciw źródła światła) sprawdza się przy wysokiej mętności powyżej 40 jednostek. Nowoczesne mierniki łączą obie metody w system ratiometryczny z wieloma detektorami, co pozwala mierzyć szeroki zakres od wody krystalicznie czystej do silnie zmętniałej – przykładem jest LaMotte 2020we z automatycznym przełączaniem między trybami dla zakresu 0-2000 NTU.
Technologie źródeł światła
Wybór źródła światła w pomiarze decyduje o zgodności z przepisami w Twoim kraju. LED podczerwieni 860 nm to standard europejski ISO 7027 obowiązujący w Polsce i większości krajów świata – praktycznie eliminuje wpływ koloru wody na pomiar, ma wielokrotnie dłuższą żywotność i niższe zużycie energii. Dla obiektów basenowych w Europie urządzenia z LED IR to jedyne rozwiązanie zapewniające zgodność z przepisami.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie miernika mętności
Norma i zgodność prawna: Sprawdź czy miernik spełnia ISO 7027 (Europa, LED IR) lub EPA 180.1 (USA, lampa wolframowa).
Zakres pomiarowy: Baseny wymagają zazwyczaj 0-40 NTU, ale urządzenie z szerszym zakresem (do 1000-2000 NTU) przydaje się do diagnostyki problemów. Dokładność: Dla basenów wystarczy ±2-5%, laboratoria potrzebują ±0,01 NTU.
Praktyczne cechy: Wodoodporność (IP67), pojemna pamięć pomiarów, transfer danych USB/Bluetooth, wielojęzyczne menu, długi czas pracy na baterii.
Kalibracja: Wybierz model z certyfikowanymi wzorcami w zestawie i prostą procedurą kalibracji.
Serwis: Sprawdź dostępność wsparcia technicznego i wzorców kalibracyjnych w Polsce.
