Biofilm w basenie

Spis treści

• Jak powstaje biofilm
• Zapobieganie powstawania biofilmu na basenie
• Usuwanie biofilmu

Biofilm w wodzie basenowej to jeden z większych problemów na jakie można napotkać eksploatując basen kąpielowy. Może być siedliskiem bakterii chorobotwórczych, które zagrażają bezpieczeństwu osób korzystających z basenu.

Biofilm w basenie to śliska błona, najczęściej przezroczysta, która powleka dno, ściany, schody, skimmer i inne elementy basenu. Pod warstwą błony znajdują się bakterie, glony i grzyby – pojedynczo lub w skupiskach. Ta przezroczysta błona jest swoistym płaszczem ochronnym dla bakterii, która powstrzymuje docieranie środków dezynfekujących i utleniających do bakterii. Aby zabić biofilm, konieczne może być użycie środka dezynfekującego w stężeniu 100 razy większym niż normalnie.

Jak powstaje biofilm

Biofilm w basenie rozwija się na skutek połączenia kilku czynników, takich jak obecność w wodzie substancji organicznych np. potu, moczu, kosmetyków. Bardzo istotny jest również brak właściwej dezynfekcji basenu w postaci niskiej wartości chloru wolnego lub innych środków dezynfekujących. W basenach publicznych częstym zjawiskiem jest również nieprawidłowa cyrkulacja wody – ślepe odcinki rur, zbyt mała wydajność układu filtrującego w stosunku do liczby osób kąpiących. Mówiąc o układzie filtrującym warto nadmienić, że coraz więcej ekspertów basenowych wskazuje na silny rozwój biofilmu w złożu filtra. Jest to spowodowane głównie nieskutecznym płukaniem złoża. 

Wyróżnia się pięć etapów powstawania biofilmu, są to kolejno: przyleganie do powierzchni, stopniowe namnażanie się drobnoustrojów i wytwarzanie śliskiego osadu w basenie, dojrzewanie i gwałtowne rozprzestrzenianie po całym basenie.

Obecność biofilmu na basenach publicznych jest szczególnie niebezpieczna, gdyż jego obecność utrudnia działanie środków dezynfekujących. W efekcie słabego działania chloru powstają niebezpieczne dla ludzi substancje takie jak chlor związany, chloraminy, THM, chloroform. Konsekwencją tego wszystkiego jest sytuacja znacznego zwiększenia ilości używanych środków chemicznych i kosztów utrzymania basenu.

Zapobieganie powstawania biofilmu na basenie

Prawidłowa dezynfekcja wody basenowej jest kluczowa. Stałe kontrolowanie ilości chloru wolnego w wodzie jest niezbędne do zapobiegania tworzeniu się biofilmu. Nie wolno dopuścić do spadku tego parametru. Regularne prowadzenie chlorowania szokowego powinno być wdrożone jako działanie rutynowe w celu zapobiegania rozwojowi bakterii w niecce basenu.

Kolejną istotną rzeczą jest regularne i silne płukanie złoża piaskowego. Filtry basenowe mogą być bowiem tym miejscem, gdzie biofilm się rozwija i tworzy kolonie bakterii. Obecność mikroorganizmów w wodzie pobranej z instalacji basenu może sugerować właśnie niedostateczne płukanie złoża.

Usuwanie biofilmu

W przypadku istniejącego biofilmu w basenie prywatnym ogrodowym może być konieczne mechaniczne usunięcie go za pomocą szczotki basenowej lub odkurzacza. W trakcie silnego chlorowania należy usunąć cały śliski osad z powierzchni basenu. Takim działaniem otworzymy drogę dla chloru, aby dotarł do wszystkich miejsc i zneutralizował bakterie.

W przypadku basenów publicznych biofilm z niecki basenu powinien być usuwany za pomocą odkurzacza basenowego, który regularnie czyści dno i ściany basenu. Mechaniczne usuwanie jest bardzo skuteczne. Trudniejszy do usunięcia jest biofilm, który występuje w miejscach niedostępnych. Czyli w złożu filtra lub w rurociągach basenowych. Wysokie dawki podchlorynu sodu nie zniszczą struktury błony, która chroni bakterie przed utlenianiem. Do tego konieczne może być użycie dwutlenku chloru. Jest to substancja, która niszczy powłokę biofilmu i umożliwia skuteczną likwidację bakterii. Proporcje tego preparatu i częstotliwość stosowania mogą być uzależnione od wielkości basenu oraz miejsca występowania problemu.

Biofilm w basenie to problem, który może prowadzić do szeregu trudności, których konsekwencją może być nawet czasowe zamknięcie obiektu. Dlatego ważne jest, aby problem powstawania biofilmu wyeliminować już na etapie projektowania instalacji basenowej. Prawidłowy dobór filtrów, pomp oraz rurociągów może znacząco obniżyć niebezpieczeństwo rozwoju mikroorganizmów. Szkolenie personelu w zakresie prawidłowej eksploatacji i konserwacji powinno być również prowadzone regularnie, a wiedza o działaniu basenu systematycznie utrwalana.